Skip to main content

Czy internet i komputer sa problemem w Twoim życiu?

Problem zaczyna się wówczas, kiedy komputer zaczyna pochłaniać coraz więcej czasu, a jednocześnie jest używany w celu nagradzania siebie, odprężenia się, ”odreagowania” czy ucieczki od codzienności. Do tego dołączają się rosnące koszta połączeń internetowych oraz związane z nimi kłopoty finansowe a także współistniejące problemy rodzinne, zawodowe i inne.

Jeżeli chcielibyśmy spojrzeć na ten problem podobnie jak na inne uzależnienia wówczas do objawów przemawiających za uzależnieniem od komputera należałoby zaliczyć:

  • spędzanie przy komputerze coraz większej ilości czasu kosztem innych dotychczasowych zainteresowań;
  • zaniedbywanie obowiązków rodzinnych czy zawodowych (szkolnych) w związku z komputerem;
  • pojawianie się konfliktów rodzinnych w związku z komputerem;
  • kłamanie odnośnie ilości czasu spędzonego przy komputerze;
  • podejmowanie prób kontrolowania czasu spędzanego przy komputerze;
  • przeznaczanie coraz większej ilości pieniędzy na zakup sprzętu komputerowego, oprogramowania, akcesoriów czy książek i czasopism o tematyce komputerowej;
  • reagowanie rozdrażnieniem czy nawet agresją w sytuacjach, kiedy korzystanie z komputera jest utrudnione bądź niemożliwe.

Kimberly Young, psycholog z University of Pittsbourgh (USA) przedstawiła propozycję pytań ułatwiających postawienie diagnozy uzależnienia od internetu (Internet Addiction Disorder). Zdaniem autorki, udzielenie twierdzącej odpowiedzi na pięć spośród ośmiu pytań przemawia za istnieniem patologicznego uzależnienia od internetu. Oto pytania:

  • Czy czuje się Pan/i zaabsorbowana/y internetem do tego stopnia, że ciągle rozmyśla o odbytych sesjach internetowych i/lub nie może doczekać się kolejnych sesji)?
  • Czy odczuwa Pan/i potrzebę zwiększenia ilości czasu spędzanego przy internecie, aby uzyskać większe zadowolenie (mieć więcej satysfakcji)?
  • Czy podejmował/a Pan/i wielokrotnie, nieudane próby kontrolowania, ograniczania lub zaprzestania korzystania z internetu?
  • Czy odczuwał Pan/i wewnętrzny niepokój, miał/a nastrój depresyjny albo był/a rozdrażniona/y wówczas, kiedy próbował Pan/i ograniczać lub przerwać korzystanie z internetu?
  • Czy zdarza się Pani/Panu spędzać przy internecie więcej czasu niż pierwotnie planowałaś/eś?
  • Czy kiedykolwiek ryzykował/a Pan/i utratą bliskiej osoby, ważnych relacji z innymi ludźmi, pracy, nauki albo kariery zawodowej w związku z ze spędzaniem zbyt dużej ilości czasu w internecie?
  • Czy kiedykolwiek skłamał/a Pan/i swoim bliskim, terapeutom albo komuś innemu w celu ukrycia twojego nadmiernego zainteresowania internetem?
  • Czy używa Pan/i internetu w celu ucieczki od problemów, albo w celu uniknięcia nieprzyjemnych uczuć (np. poczucia bezradności, poczucia winy, niepokoju lub depresji)?

Young wyróżnia pięć podtypów uzależnienia związanego z komputerem, tj. erotomanię internetową (cyberseksual addiction), socjomanię internetową czyli uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych (cyber-relationship addiction), uzależnienie od sieci internetowej (net compulsions), przeciążenie informacyjne czyli przymus pobierania informacji (information overload) i uzależnienie od komputera (computer addicion).

W 1995 roku powstało w Nowym Jorku Centrum Uzależnienia od Internetu (Center for On-line Addiction) założone przez wspomnianą już wcześniej dr Kimberly Young, a Ivan K. Goldberg, psychiatra z Uniwersytetu Columbia założył w tym samym roku internetową Grupę Wsparcia dla Osób Uzależnionych od Internetu. Dzięki inicjatywie Richarda A. Scott’a, który na swojej stronie internetowej opisał własną historię zmagania się z internetem, powstała grupa Anonimowych Internetoholików (Net-aholics Anonymous). Opracowano, opartą na doświadczeniach Anonimowych Alkoholików, wersję Dwunastu Kroków dla uzależnionych od internetu. Rozmowy przez internet (IRC – Internet Relay Chat) zapoczątkował Fin Jarkko Oikarinen, a osoby które nie potrafią obyć się bez nich można nazwać IRCoholikami. Istnieją także grupy Chataholics Anonymous czyli osób uzależnionych od rozmów poprzez internet (ang. chat = rozmowa, pogawędka). Warto też wiedzieć, że funkcjonuje, oparta na Programie Dwunastu Kroków, grupa Appleholics Anonymous (anonimowych osób uzależnionych od komputerów osobistych Mc Intosh firmy Apple).

Ponieważ uzależnienie od internetu jest jeszcze w Polsce bardzo mało znane i nie ma jednowyrazowej nazwy poddaję pod dyskusję propozycję przypisania temu uzależnieniu polskiej nazwy – siecioholizm zamiast obco brzmiących nazw takich jak netoholizm, IRCoholizm, weboholizm czy internetoholizm.