Smartfon w szkole – szansa czy zagrożenie?
Z jednej strony wykorzystywanie smartfonów w szkole podczas lekcji może być pomocne w procesie edukacji. Z drugiej – jakie reguły tego korzystania wprowadzić i jak je egzekwować? Instytut Badań Edukacyjnych stworzył projekt „Smartfony w szkole. Ustalamy reguły gry”.
Celem projektu jest ustalenie korzyści, barier i zagrożeń związanych z korzystaniem ze smartfonów w szkole. IBE chce wypracować rozwiązania służące efektywnemu wykorzystaniu smartfonów w edukacji – zarówno przez nauczycieli, jak i uczniów. Chodzi nie tylko o umiejętność korzystania z zasobów wiedzy, ale również krytyczne myślenie oraz ocenianie wartości i wiarygodności informacji. Zadaniem badaczy jest również analiza zagrożeń pojawiających się przy korzystaniu ze smartfonów, w tym również zjawisk, takich jak: agresja w Internecie, dostęp do nieodpowiednich treści i nadużywanie samych urządzeń. I wreszcie, na tapetę wzięto zagadnienia kultury korzystania ze smartfonów i określenie zasad odnośnie do choćby tego, kiedy i jak można używać urządzeń, np. w jakiej sytuacji można zrobić zdjęcie oraz do jakich celów można je wykorzystywać.
Jak wynika z badań Stowarzyszenia Miasta w Internecie, 60 proc. szkół określiło w swoich statutach zakaz korzystania z telefonów komórkowych na lekcjach. Jak tłumaczy dr hab. Piotr Stankiewicz, dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych i ekspert w dziedzinie edukacji cyfrowej: „Ma to pomóc uczniom w skupieniu się na nauce, oderwaniu ich od nieustannego „bycia online” w mediach społecznościowych. Ale może trzeba podejść do tego problemu z innej strony i włączyć technologie mobilne w proces edukacyjny po to, by nauczyć dzieci i młodzież odpowiedniego – tj. bezpiecznego i “higienicznego” – korzystania ze smartfonów? Chcemy o tym dyskutować wspólnie z rodzicami, nauczycielami i uczniami oraz szukać pozytywnych rozwiązań, pamiętając szczególnie o tym, że rodzice często nie mają wystarczających kompetencji do tego, aby uczyć dzieci prawidłowego korzystania z najnowszych technologii”.
Wg zebranych danych 82 proc. badanych w wieku 9-17 lat codziennie korzysta ze smartfona łącząc się z Internetem, 79 proc. używa go do oglądania filmów, 62 proc. – do grania w gry, a aż 63% proc. ankietowanych zdarzyło się bawić smartfonem lub tabletem bez konkretnego celu. Jednocześnie badani w tej grupie wiekowej nie ocenili wysoko większości swoich kompetencji cyfrowych. Najwyżej postrzegają umiejętność instalacji aplikacji na urządzeniach mobilnych oraz usuwania osób z listy znajomych (ok. 3/4 badanej grupy). Niewielu młodych ludzi ocenia wysoko kompetencje związane z poszukiwaniem i oceną wiarygodności informacji.
Instytut Badań Edukacyjnych zauważa, że szkoła bywa zamknięta na nowe technologie, jeśli zaś odważa się je wprowadzić to stanowią dodatek do istniejącego systemu, a nie oś wokół której jest prowadzona reszta zajęć. „Szkoła nie stwarza dzieciom okazji do korzystania ze smartfona w celach poznawczych – jako narzędzia dostępu do zasobów edukacyjnych, źródła wiedzy, narzędzia do refleksyjnego porównywania wiadomości, krytycznego namysłu nad nimi, uczenia się języków obcych, współpracy z uczniami i nauczycielem”. Jak podkreślają autorzy program „Smartfony w szkole. Ustalamy reguły gry” ma pomóc spojrzeć na zagadnienie z innej perspektywy i zmienić nieco te proporcje.
Wnioski i rekomendacje mają być wdrożone w kilku wybranych szkołach podstawowych. Ich zadaniem będzie nie tylko uatrakcyjnienie lekcji, ale zmiana modelu uczenia się na stałe. Zdaniem autorów programu, uczniowie – dzięki możliwości korzystania z ich własnego smartfona, staną się bardziej aktywni, refleksyjni, ciekawi świata, współpracujący oraz przejmą odpowiedzialność za własne uczenie się, zarówno w szkole, jak poza nią.
Źródła:
https://www.ibe.edu.pl/smartfonywszkole/
Polskie badanie EU KIDS Online, J. Pyżalski, A. Zdrodowska, Ł. Tomczyk, K. Abramczuk, (2018)
Fot. Chivalry Creative, Unsplash.com