Dziecko w świecie gier komputerowych: korzyści z grania

Choć niewątpliwie gry komputerowe mogą stanowić zagrożenie dla rozwoju młodego człowieka, nie można zapominać o tym, że prawidłowo użyte mogą być korzystne dla edukacji i ogólnego rozwoju dzieci.

Na co dzień wszyscy korzystamy z technologii, a świat cyfrowy jest dla dzieci i młodzieży dość naturalny. Łatwy dostęp do Internetu i urządzeń elektronicznych sprawił, że zmienił się sposób, w jaki komunikujemy się z innymi ludźmi, śledzimy bieżące wydarzenia i dostarczamy sobie rozrywki. Technologia cyfrowa zajmuje ważne miejsce w życiu codziennym.

Gry komputerowe pomagają rozwijać:

• umiejętności poznawcze, takie jak: rozwiązywanie problemów, myślenie strategiczne, podejmowanie decyzji;
• umiejętności emocjonalne – mogą pomagać w wyrażaniu siebie;
• umiejętności manualne i koordynację wzrokowo-ruchową
• umiejętności społeczne – poprzez nawiązywanie kontaktów oraz zabawę z rówieśnikami.

Umiejętności poznawcze

Odpowiednio dobrane gry komputerowe mogą sprzyjać rozwojowi w obszarze poznawczym. Wiele z nich oferuje szerokie możliwości edukacyjne i może pomóc rozwinąć umiejętności, których poszukują dzisiejsi pracodawcy. To między innymi umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania trafnych decyzji. Słowem: strategiczne myślenie. Kiedy od graczy wymaga się rozwiązywania coraz bardziej skomplikowanych problemów w określonym czasie, mogą oni szlifować umiejętność analizowania i szybkiego reagowania.

Badania wykazały, że gry komputerowe mogą pomóc w rozwoju kreatywności u młodych ludzi. Ale granie to też trening dla mózgu. W większości przypadków chodzi o stosowanie strategii, która pozwoli utrzymać się przy życiu, pokonać jakąś postać w grze, zbudować konstrukcję.

Gry także pomagają pracować nad podzielnością uwagi. Dzieje się tak dzięki temu, że gracze dokonując wyborów, ustalają priorytety i decydują, na czym i na jak długo powinna skupić się ich uwaga.

To także trening w zakresie orientacji przestrzennej, czyli zdolności myślenia o obiektach w trzech wymiarach i wyciągania wniosków na ich temat na podstawie ograniczonych informacji. Orientacja przestrzenna jest niezbędna na przykład w matematyce, naukach ścisłych, inżynierii i technologii.

Umiejętności emocjonalne

Nie można zapominać, że gry komputerowe to również forma rozrywki. W tej formie zdecydowanie łatwiej przepracować niektóre, trudne dla dziecka, emocjonalne stany.

Istnieją gry komputerowe, które dają natychmiastową satysfakcję i dostarczają wielu pozytywnych emocji. Takie gry mogą być formą relaksu, a nawet pomagają obniżyć poziom stresu. W szczególności dla dzieci i młodzieży granie w gry może być ważnym czynnikiem pomagającym im utrzymać równowagę psychiczną. Wielu młodych ludzi traktuje gry komputerowe jako sposób na wyrażenie swojego poglądu na życie lub opinii.

Niektórzy ludzie uważają nawet, że gry komputerowe są pomocne w rozwiązywaniu problemów rodzinnych, problemów z narkotykami, podczas ciężkiego leczenia, np. chemioterapii, i pokonywania innych problemów zdrowotnych.

Umiejętności manualne

Granie w gry komputerowe może pomóc w rozwoju:

• koordynacji wzrokowo-ruchowej, umiejętności obserwacji i szybkości działania – zwłaszcza gry, które zmuszają do precyzyjnej koordynacji w czasie oraz precyzyjnego sterowania dotykiem;
• umiejętności czytania;
• sprawności;
• kreatywności;
• umiejętności zarządzania czasem (w grach komputerowych czas wykonania ruchu niejednokrotnie ma duże znaczenie).
• umiejętności zarządzania zasobami. Wiele gier daje graczom ograniczoną ilość zasobów, które muszą być racjonowane, aby ukończyć grę lub jej etap.

Gry pomagają też w rozwoju sprawności ruchowej. Konsole wyposażone w kontrolery ruchu wymagają poruszania ciałem w określony sposób. Ten wyjątkowy sposób prowadzenia rozgrywki pasuje do wielu gier sportowych. Granie w nie może być dobrym sposobem na zachęcenie do aktywności fizycznej i sportu osoby, które inaczej nie byłyby do tego skłonne.

Umiejętności społeczne

Jak podkreślają autorzy raportu, w przeciwieństwie do powszechnie panującego przekonania gry komputerowe są w rzeczywistości bardzo towarzyską formą rozrywki: gra się w drużynach, współpracując z innymi graczami, aby osiągnąć wspólny cel. Wielu graczy docenia gry komputerowe za możliwość nawiązywania kontaktu z innymi ludźmi.

Podkreśla się, że gra może być bezpiecznym środowiskiem do wyrażania siebie i nawiązywania interakcji społecznych we własnym tempie. Można argumentować, że cenne są tylko interakcje społeczne twarzą w twarz. Tymczasem dla kogoś, kto odczuwa lęk społeczny, taka kontrolowana interakcja może być dobrym sposobem na odbudowanie pewności siebie i umiejętności nawiązywania kontaktów towarzyskich.

Gry komputerowe w rehabilitacji oraz terapii

Gry są wykorzystywane jako narzędzie rehabilitacji dla pacjentów z nabytym uszkodzeniem mózgu, ponieważ „pomagają stymulować neurogenezę (wzrost nowych neuronów) i powstawanie połączeń w strukturach mózgu, odpowiedzialnych za orientację przestrzenną, tworzenie pamięci oraz planowanie strategiczne. Niektóre badania wykazały nawet bezpośredni, przyczynowy związek pomiędzy graniem a przyrostem tkanki mózgowej. To oznacza, że określone struktury mózgu mogą być stymulowane za pomocą gier komputerowych.

Ciekawym aspektem jest też wykorzystanie konsoli i kontrolerów ruchu w rehabilitacji. Gry takie angażują ruchowo całe ciało i mogą być używane w celach terapeutycznych.

Gry komputerowe wykorzystuje się także w leczeniu – są projektowane i wykorzystywane jako alternatywna metoda terapii depresji u młodych ludzi. Gracze często czują się bardziej komfortowo w grze niż w realnym życiu. Zdaniem wielu jest to jedyne miejsce, w którym mogą czuć się całkowicie zaakceptowani i w przeciwieństwie do „realnego świata”, wolni od osądu.

Źródło:

„Dziecko w świecie gier komputerowych. Poradnik dla rodziców”, 2020, Ministerstwo Zdrowia i Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii

Fot. Alex Haney, Unsplash.com