Treści pornograficzne w sieci – wyniki raportu NASK
Dość typowym, wynikającym z rozwoju i ciekawości poznawczej w wieku nastoletnim, jest zainteresowanie obrazami o charakterze seksualnym. Jednak kontakt młodych ludzi z pornografią ma na nich zdecydowanie szkodliwy wpływ i może zmienić ich opinie i postawy.
Jak wskazano w najnowszym raporcie NASK, „szczególnie patogenny wpływ na dojrzewający mózg ma pornografia internetowa z jej dominującym przemocowym charakterem i łatwością dostępu. Pornografia internetowa normalizuje nadużycia seksualne oraz kreuje nowe wzory zachowań, gdzie osoba staje się jedynie rekwizytem fantazji”.
Badanie nastolatków nt. dostępu do pornografii
Z zebranych danych wynika, że co czwarty nastolatek miał doświadczenie polegające na oglądaniu treści pornograficznych w Internecie (28,6%). Płeć ma wpływ na te deklaracje. Co piąta dziewczynka (22%) oraz co trzeci z chłopców (36,1%) potwierdzają takie doświadczenie.
Widać również zróżnicowanie, jeśli chodzi o typ szkoły. Od szkoły podstawowe do średniej następuje lawinowy przyrost doświadczeń z pornografią internetową (szkoła podstawowa – 11,6%; szkoła średnia – 45,8%). I tu z kolei odnotowany przyrost jest jeszcze bardziej widoczny po uwzględnieniu płci respondentów. Jak wskazano: „wśród dziewcząt częstość deklaracji potwierdzających doświadczenia wzrasta z 9,1% (szkoła podstawowa) do 33,2% (szkoła średnia). Natomiast w grupie chłopców ten przyrost jest jeszcze większy: z 14,8% aż do 62,4%”
Subiektywna ocena zjawiska
Uczniów poproszono o opinię nt. oglądania pornografii przez koleżanki i kolegów ze szkoły. Zebrane odpowiedzi pokazują, że może być to problem na jeszcze większą skalę niż wynika z pomiaru pytania o osobiste doświadczenie. Prawie dwie trzecie ogółu ankietowanych (61,9%) zadeklarowało, że ich koledzy i koleżanki oglądają treści pornograficzne w Internecie. Rozkłada się to zupełnie inaczej w przypadku typu szkół – w szkole podstawowej to 39% badanych, natomiast aż 83,1% w szkole średniej.
Co ciekawe, przyglądając się jedynie kategorii chłopców ze szkoły średniej, to odsetek ten wynosi 90,2%. Na tej podstawie badacze postawili hipotezę, jakoby częstotliwość oglądania treści pornograficznych (zwłaszcza wśród nastoletnich starszych chłopców) była znacznie wyższa, niż przedstawiają to nastolatki w swoich deklaracjach. Jak podkreślono: „w tej subpopulacji jest to zachowanie powszechne, akceptowalne i społecznie obserwowalne (nieukrywane)”.
Świadomość rodziców i opiekunów
Badanie pokazało, że wiedza rodziców o doświadczeniach ich dzieci w obszarze kontaktów z materiałami pornograficznymi w Internecie jest bardzo ograniczona. Jak napisano w raporcie: „co dziesiąty rodzic (9%) zadeklarował, że jego dziecko widziało takie treści w Internecie, dwóch na trzech rodziców twierdzi, że jego dziecko nie miało kontaktu z pornografią (64,5%), a co czwarty (26,4%) nie ma na ten temat wiedzy”.
Stan wiedzy i świadomości rodziców jest jednak zależny od wieku dziecka. W przypadku rodziców uczniów ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych odsetek deklaracji potwierdzających ich wiedzę o doświadczeniach dzieci jest podobnie niski. Z kolei szczególnie niski jest odsetek deklaracji pozytywnych u rodziców dzieci ze szkół średnich. To prawdopodobnie oznaka, że dorośli nie nadążają za wyzwaniami, jakie niesie za sobą cyberprzestrzeń.
W raporcie podkreślono, że rola rodziców jest w tym obszarze niezwykle ważna. Co zaznaczono, „powinni oni poprawić dialog ze swoimi dziećmi, starać się zrozumieć problem i zwiększać poziom wiedzy na jego temat. Dobrze przygotowani i wyedukowani rodzice nie tylko potrafią rozpoznać cyfrowe zagrożenia, ale znają i stosują dobre strategie, a także metody zapobiegania szkodliwym zjawiskom oraz radzenia sobie z ich skutkami”.
Źródło:
Raport z ogólnopolskiego badania uczniów NASTOLATKI 3.0, Redakcja: dr Rafał Lange, Warszawa 2021
Fot. Jeswin Thomas, Unsplash.com