Skip to main content

FAQ Zakupoholizm

Czym jest kompulsywne kupowanie i wydawanie pieniędzy?
Osoby, które kupują „do utraty tchu” i przekraczają limity na swoich kartach płatniczych są zwykle uzależnione od robienia zakupów

Wierzą, że dzięki zakupom poprawi się ich samopoczucie. Kupowanie i wydawanie w wyniku uzależnienia najczęściej sprawia, że osoba czuje się gorzej.
To analogia do innych uzależniających zachowań. Zakupoholizm ma podobne cechy do nałogu alkoholowego (alkoholizmu), hazardu lub problemów z odżywianiem

Uzależnienie od kupowania lub wydawania może być tymczasowym lekarstwem na depresję, niepokój lub samotność w czasie świąt. Może się również pojawić jeśli osoba ma skłonności depresyjne, poczucie samotności lub złości.
Takie zachowanie nie sprawi, że osoba poczuje się bardziej kochana, dowartościowana. Nie sprawi również, że przestanie odczuwać ból, rozczarowania, stres, problemy dnia codziennego.
Zwykle nałóg jeszcze pogarsza sytuację, bo nadszarpnięty zostaje budżet danej osoby w wyniku nadmiernego wydawania pieniędzy.

Po czym poznać, że jesteśmy uzależnieni od zakupów?
Zakupoholicy, gdy czują się wściekli, poszukują pocieszaczy. Wychodzą na miasto i kupują, by poczuć się na haju – tak jak narkomani czy alkoholicy.
Zakupoholizm dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn. To one kupują rzeczy, których często wcale nie potrzebują. Wakacje mogą być okresem, w którym wyprawy na zakupy są częstsze i w którym osoby, które przez resztę roku funkcjonują normalnie, wpadają w nałóg.
Niektórzy uzależnieni z kolei kupują przez cały rok, a ich nałóg dotyczy często rzeczy konkretnego typu: butów, sprzętów kuchennych, ubrań. Choć nie jest to regułą – niektórym wystarczy zakup czegokolwiek. Kobiety z tym uzależnieniem mają często góry ubrań i innych rzeczy, które mają jeszcze nie zdjętą metkę, bo nigdy nie zostały użyte. Gdy pójdą do centrum handlowego z zamiarem kupienie jednej, dwóch rzeczy – wrócą do domu z wieloma torbami zakupów. W niektórych przypadkach mogą mieć „czarną dziurę” w głowie, gdy zapytamy je o zakupy. Nie będę pamiętały, jakie artykuły zakupiły.
Jeśli ich rodzina i przyjaciele zaczynają narzekać na liczbę zakupów najbliższej osoby, zaczyna ona je ukrywać przed nimi. Zaprzeczają, jakoby działo się z nimi coś złego.
Ponieważ nie mogą zapłacić rachunków, cierpi ich sytuacja finansowa. Agencje odpowiedzialne za dopilnowanie kwestii kredytowych, żądają spłaty należności. Zakupoholicy mogą mieć problemy prawne, socjalne i w związkach. Czasem próbują ukryć swój problem znajdując sobie pracę dorywczą by pokryć rachunki.

Jak to kontrolować i leczyć?
Na pewno dobrze jest, gdy uzależniony/a skonsultuje się z profesjonalnym doradcą lub grupą samopomocy w tej kwestii. Uzależniające zachowania zwykle łączą się ze sobą, więc jeśli masz zaburzenia odżywiania, uzależnienie od hazardu, cierpisz na alkoholizm lub bierzesz narkotyki, jesteś narażony również na uzależnienie od zakupów. Możesz skontaktować się z naszym specjalistą poprzez przychodnię online.

Jak mogę zapobiec napadom kupowania?

  • płać za zakupy gotówką, czekiem lub kartą debetową
  • sporządzaj listę zakupów i kupuj tylko to, co na niej jest
  • zniszcz wszystkie karty kredytowe – poza jedną, gdyby zaszła konieczność
  • unikaj obniżek w domach towarowych. Jeśli już zdecydujesz się pójść do jednego z nich, przeznacz na to z góry pewną (niewielką) sumę
  • rób zakupy „przez szybę sklepową”, tylko po zamknięciu sklepu. Jeśli chcesz to robić w dzień – zostaw portfel w domu
  • unikaj kupowania rzeczy z katalogów telefonicznych i nie oglądaj kanałów z tele-zakupami
  • jeśli podróżujesz by odwiedzić przyjaciół lub krewnych, poproś o zapakowanie prezentów i uznaj, że zadanie wykonane. Ludzie robią większe wydatki, gdy są poza „swoim” miejscem
  • jeśli poczujesz chęć kupowania – idź na spacer lub porób ćwiczenia
  • gdy poczujesz, że być może tracisz kontrolę, to pewnie ją tracisz. Poszukaj porady lub grupy wsparcia.